Tweet

คำถามคาใจสำหรับคนที่สนใจในการผลิตไฟฟ้าจากแสงอาทิตย์ก็คือการที่จะสร้างระบบผลิตไฟฟ้าและใช้ไฟฟ้าแบบไหน เพราะโดยหลักแล้วการออกแบบติดตั้งระบบโซลาร์เซลนั้นมีอยู่ 2 ระบบด้วยกันคือ

1. ระบบ off-grid หรือการไม่ต้องพึ่งพาไฟฟ้าจากการไฟฟ้า โดยต้องมีอุปกรณ์เสริมในการติดตั้งที่เพิ่มขึ้นมาคือ แบตเตอร์รี่ที่ใช้ในการเก็บพลังงานไฟฟ้า และระบบชาร์ชไฟเข้าแบตเตอร์รี่ ระบบนี้เป็นที่ทราบกันดีว่า สำหรับประเทศไทยแล้วไม่ต้องขออนุญาตจากการไฟฟ้าแต่อย่างใด
2. ระบบ on-grid หรือเป็นระบบที่ต้องเชื่อมโยงกับไฟฟ้าของการไฟฟ้า อาจจะอาศัยการเสียบปล้๊กจาก inverter เข้ากับปลั๊กไฟบ้านโดยตรง ซึ่งระบบนี้ต้องมีการขออนุญาตจากการไฟฟ้า แต่อุปกรณ์ในระบบโดยพื้นฐานแล้วมีแค่ inverter กับแผงโซลาร์เซลเท่านั้นก็ใช้งานได้แล้ว

ทั้งนี้การจะเลือกว่าจะใช้ระบบใดนั้น ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัยด้วยกัน เพราะในบางสถานการณ์ อาจจะเลือกระบบไม่ได้ หรือสถานการณ์บังคับนั่นเอง เรามาดูกันนะครับว่าในแต่ละระบบนั้น มีข้อควรคำนึงอะไรบ้าง

เลือกใช้ระบบ off-grid

การเลือกใช้ระบบนี้ ปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดคือ

• ระบบไฟฟ้าสายส่งเข้าไม่ถึง แน่นอนหละว่า เมื่อไม่มีไฟฟ้าแบบสายส่งจากการไฟฟ้าเข้ามา ท่านก็จะสร้างระบบ on-grid ไม่ได้แน่นอน ระบบแบบนี้มักจะใช้สถานที่ห่างไกลจากแหล่งสายส่ง ที่การลากสายเข้าไปนั้นต้องปักเสาวางสายแล้วใช้ต้นทุนสูง
• ต้องการสำรองพลังงานไว้ใช้กรณีไฟฟ้าดับ การเลือกสร้างระบบนี้ เหมาะสำหรับกิจการที่ต้องการใช้ไฟฟ้าเวลาไฟดับ เช่นสำนักงาน ห้างร้าน ที่อยู่ในย่านที่ไฟฟ้าดับบ่อย และไม่ต้องการใช้งานสะดุด อาจจะมีการเสริมด้วยเครื่องกำเนิดไฟฟ้าแบบใช้น้ำมัน (Generator) เข้าไปอีกด้วยหากไฟฟ้าดับเป็นระยะเวลานานๆ
• ไม่ต้องการยุ่งเกี่ยวระบบของการไฟฟ้า เนื่องจากเกรงปัญหาข้อกฏหมาย ไม่ต้องคอยเป็นกังวลว่าการไฟฟ้าจะมาพบเจอหรือไม่ หลายคนอาจะตัดสินใจทำระบบ off-grid เพื่อศึกษาหาความรู้แล้วพบว่าเมื่อมีการแยกโหลดแยกระบบแล้วก็ตัดสินใจใช้ระบบ off grid ไปเลย อาจจะเป็นการสร้างระบบไฟใหม่ให้กับห้องที่ต่อเติม หรือโรงรถเป็นต้น แล้วยังเป็นระบบสำรองกรณีไฟฟ้าดับอีกด้วย
• ช่วงกลางวันใช้ไฟน้อยมาก เนื่องจากออกไปทำงานนอกบ้านกันหมด ใช้ไฟแค่ตู้เย็นกับเครื่องใช้ไฟฟ้าเพียงเล็กน้อย อย่างระบบกล้องวงจรปิด หรืออุปกรณ์ปล่อยสัญญาณ wi-fi เท่านั้น

เลือกใช้ระบบ on grid

การใช้ระบบออนกริดมีปัจจัยสำคัญคือ

• ต้องการเลือกระบบที่ช่วยลดค่าไฟฟ้าในตอนกลางวัน เนื่องจากในช่วงกลางวันมีการใช้ไฟฟ้าในปริมาณสูง โดยคาดว่าปริมาณที่ผลิตได้นั้นจะไม่มากเกินกว่าปริมาณไฟฟ้าที่ต้องการใช้งาน
• ใช้ inverter และอุปกรณ์ประกอบที่ได้มาตรฐานคุณภาพสูง ผ่านการรับรองจากการไฟฟ้าแล้ว
• ต้องการขายไฟฟ้าคืนให้กับการไฟฟ้าตามนโยบายของรัฐบาลที่มีออกมาเป็นระยะๆ
• ไม่ต้องการลงทุนจัดซื้อระบบกักเก็บพลังงาน (Battery) เพื่อความคุ้มค่าที่สุดในการลงทุนติดตั้งระบบโซล่าร์เซล

การเลือกใช่ระบบ on grid นั้นถือเป็นระบบที่มีความคุ้มค่าต่อการลงทุนมากที่สุด เนื่องจากไม่ต้องใช้เงินลงทุนไปกับการจัดซื้อแบตเตอร์รี่ เพราะพอแบตเตอร์รี่เต็มการผลิตไฟฟ้าออกมาก็ไม่ได้ใช้ประโยชน์

ระบบ on grid นั้นเป็นระบบที่ผู้เชี่ยวชาญให้คำแนะนำในการลงทุนผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์เนื่องจากใช้อุปกรณ์น้อยชิ้น และพลังงานไฟฟ้าที่ผลิตได้จะถูกใช้งานอย่างเต็มที่ และเมื่อไม่มีการผลิตไฟฟ้าเนื่องจากเป็นเวลากลางคืนหรือมีเมฆฝนก็จะมีการใช้ไฟจากการไฟฟ้าโดยปกติ ไม่ต้องกังวลว่าไฟในแบตเตอร์รี่หมดแล้วต้องมีระบบสับเปลี่ยนมาใช้ไฟฟ้าจากการไฟฟ้าถ้าเป็นระบบ off grid

สำหรับประเทศไทยแล้ว การใช้งานระบบ on grid จะต้องมีการขออนุญาตจากการไฟฟ้าเพื่อเชื่อมโยงระบบ และการขายไฟฟ้าคืนให้กับการไฟฟ้าได้นั้นจะต้องใช้ inverter ที่ได้รับการรับรองจากการไฟฟ้าซึ่งจะมีราคาสูง และแม้จะขายคืนไฟฟ้าให้กับการไฟฟ้าได้ก็ตาม ราคารับซื้อจะต่ำกว่าครึ่งของราคาขายไฟฟ้าให้กับประชาชน ดังนั้นถ้าผลิตไฟฟ้าออกมาเป็นส่วนเกินมากๆ ก็แทบจะไม่ได้ประโยชน์อะไร

ดังนั้นการเลือกใช้ระบบ on grid ท่านจะต้องตรวจสอบว่าการใช้ไฟฟ้าตอนกลางวันของท่านนั้นมีปริมาณเท่าใด สมควรที่จะใช้ระบบ on grid หรือไม่ เพราะหากใช้ไฟฟ้าน้อยมากในตอนกลางวัน การติดตั้งระบบโซลาร์แบบ on grid ก็แทบจะไม่มีประโยชน์ เนื่องจากระยะคุ้มทุนนั้นจะยาวนานนับ 10 ปีเลยทีเดียว